| 1 | Hurai, 25, 1843.
|
|---|
| 2 | E HOA. Tenei ano taku korero
|
|---|
| 3 | ki a koe e titiro ana ahau ki te mahi
|
|---|
| 4 | a te tangata maori. Ki te mea ka
|
|---|
| 5 | haere aku kararehe ki a ratou
|
|---|
| 6 | mahi na ka tae mai nga tangata ki te
|
|---|
| 7 | inoi utu a, ka hoatu e ahau ka mea
|
|---|
| 8 | ratou, he tika kia utu ahau e kore
|
|---|
| 9 | ahau e wakakahore i taua tikanga,
|
|---|
| 10 | otira, ko te paunga aku mea i a
|
|---|
| 11 | ratou kararehe, e kore. mou ea utu.
|
|---|
| 12 | I tetahi ra e rua kura i aru i aku hipi,
|
|---|
| 13 | mate iho nga hipi e rua i aua kuri,
|
|---|
| 14 | ko te utu tenei ki ahau kotahi kuri i
|
|---|
| 15 | wakamatea e te tangata i te kararehe,
|
|---|
| 16 | kotahi i wakaorangia, hei kai ano i
|
|---|
| 17 | aku hipi. Ko etahi o aku poaka kua
|
|---|
| 18 | pau te kuri e tetahi atu tangata e
|
|---|
| 19 | kore ia e utu i aku poaka, e kore ano
|
|---|
| 20 | hoki taua kararehe e wakamatea.
|
|---|
| 21 | Kotahi kaumatua tae mai ki toku
|
|---|
| 22 | ware nei ai ki te kai, ka warea ahau
|
|---|
| 23 | ki te mahi tahaetia ana e tahi mea
|
|---|
| 24 | i taku wara, e kore ia e utu i tana
|
|---|
| 25 | tahaetanga. E pehea ana koe ki
|
|---|
| 26 | tenei tikanga E mea ana ahau ki
|
|---|
| 27 | te kore ratou e utu i aku mea he tika
|
|---|
| 28 | kia kaua ahau e utu i a ratou mea,
|
|---|
| 29 | kia rite katoa te uta oti ko ahau
|
|---|
| 30 | kia utu i a ratou, a, ko ratou kia,
|
|---|
| 31 | wakamate noa i aku mea, me te utu
|
|---|
| 32 | kore? Ki hai tenei i tika. Ko tetahi
|
|---|
| 33 | hunga i pau a ratou mahinga i a
|
|---|
| 34 | Tatou poaka ano haere atu ana aku
|
|---|
| 35 | kau i muri iho o te paunga ki aua
|
|---|
| 36 | mahinga, ka mea ta hunga na aku
|
|---|
| 37 | kau i kai a ratou mea kaore ana a
|
|---|
| 38 | ratou poaka ano i kai, Ko te mahi
|
|---|
| 39 | tenei i tenei wahi te ao,
|
|---|
| 40 | Heoi ano i tenei tama.
|
|---|
| 41 | Naku na te tangata,
|
|---|
| 42 | NOHO KORAHA.
|
|---|
| 43 |
|
|---|
| 44 | Huri, 28, 1843.
|
|---|
| 45 | E HOA. Kua korerotia mai ki
|
|---|
| 46 | ahau hiahia ana etahi pakeha tae
|
|---|
| 47 | hou mai ki Nui Tereni, kia purua te
|
|---|
| 48 | reta h, ki waenganui o te reta w,
|
|---|
| 49 | me te reta a hei toku wakapuakanga,
|
|---|
| 50 | e ata ratou mo te ware nohoanga
|
|---|
| 51 | tangata, mo te ingoa pononga e mea
|
|---|
| 52 | ana ahau e ngawari ana e pai ana to
|
|---|
| 53 | te tangata maori reo i tona tikanga
|
|---|
| 54 | tawhito mo nga tangata katoa, otiia,
|
|---|
| 55 | ki te purua e ratou taua reta
|
|---|
| 56 | waka puakanga kore ki roto ki taua wahi,
|
|---|
| 57 | ko te timatanga tena o te
|
|---|
| 58 | wakapakeketanga o te reo maori, e kore hoki e
|
|---|
| 59 | mahue pai reira ta ratou mahi
|
|---|
| 60 | whakapororaru, ki te puta tena hiahia
|
|---|
| 61 | a ratou. Ko enei kupu hoki kia wai
|
|---|
| 62 | tona wakapuakanga, ko matau mo
|
|---|
| 63 | te matauranga o te tangata, ko matau
|
|---|
| 64 | mo te ringaringa matau ke matua,
|
|---|
| 65 | mo te matua o te tangata o te aha
|
|---|
| 66 | noa, ko matua kia ratou te mea,
|
|---|
| 67 | kia matua tango i te mea, me era atu
|
|---|
| 68 | kupu ano ka tino pakeha ka tino
|
|---|
| 69 | kino te reo maori ki te mea ka
|
|---|
| 70 | haere ahau ki Ingarangi, e kore ko te
|
|---|
| 71 | pakeha reo e wakatikaia mai ki taku
|
|---|
| 72 | wakapuakanga ko taku wakapuakanga
|
|---|
| 73 | ia te waka rite atu ki te ratou
|
|---|
| 74 | reo me nga mahi katoa, e kore e
|
|---|
| 75 | riro noa i te tangata, waihoki ko te
|
|---|
| 76 | reo maori, e kore e riro noa te
|
|---|
| 77 | Pakeha tae hou mai ki Nui Tireni,
|
|---|
| 78 | ki te kore ia e au wenua ki te rapu
|
|---|
| 79 | te tikanga o te wakapuakanga.
|
|---|
| 80 | Na te
|
|---|
| 81 | KAI WAKARONGO KORERO.
|
|---|
| 82 | E wakaaro ana ahau kihai i tino
|
|---|
| 83 | tika te korero o te Kai Wakarongo
|
|---|
| 84 | Korero, e mea ana ia e wakapakeke
|
|---|
| 85 | ana te pakeha to te tangata maori
|
|---|
| 86 | reo, kao e wakaaro ana ahau e
|
|---|
| 87 |
|
|---|
| 88 |
|
|---|
| 89 |
|
|---|
