source: other-projects/nightly-tasks/diffcol/trunk/model-collect/Scanned-Img-Advanced/archives/HASH01c9.dir/doc.xml@ 28239

Last change on this file since 28239 was 28239, checked in by ak19, 11 years ago

Rebuilt the remaining model-collections since the archiveinf-doc and archiveinf-src gdb files use the placeholders for standard GS path prefixes.

File size: 38.2 KB
Line 
1<?xml version="1.0" encoding="utf-8" standalone="no"?>
2<!DOCTYPE Archive SYSTEM "http://greenstone.org/dtd/Archive/1.0/Archive.dtd">
3<Archive>
4<Section>
5 <Description>
6 <Metadata name="gsdlsourcefilename">import/xml/23/23__2.item</Metadata>
7 <Metadata name="gsdldoctype">indexed_doc</Metadata>
8 <Metadata name="Source">23__2.item</Metadata>
9 <Metadata name="SourceFile">23__2.item</Metadata>
10 <Metadata name="Title">Matariki 1881</Metadata>
11 <Metadata name="Date">18810515</Metadata>
12 <Metadata name="Number">2</Metadata>
13 <Metadata name="NumPages">7</Metadata>
14 <Metadata name="gsdlthistype">hierarchy</Metadata>
15 <Metadata name="MaxImageWidth">1280</Metadata>
16 <Metadata name="MaxImageHeight">1689</Metadata>
17 <Metadata name="Plugin">PagedImagePlugin</Metadata>
18 <Metadata name="FileFormat">PagedImage</Metadata>
19 <Metadata name="Identifier">HASH01c96027ed13b2ddf6cefa6e</Metadata>
20 <Metadata name="lastmodified">1378460911</Metadata>
21 <Metadata name="lastmodifieddate">20130906</Metadata>
22 <Metadata name="oailastmodified">1378460912</Metadata>
23 <Metadata name="oailastmodifieddate">20130906</Metadata>
24 <Metadata name="assocfilepath">HASH01c9.dir</Metadata>
25 <Metadata name="gsdlassocfile">23__2_1.gif:image/gif:</Metadata>
26 <Metadata name="gsdlassocfile">23__2_1_thumb.gif:image/gif:</Metadata>
27 <Metadata name="gsdlassocfile">23__2_1_screen.jpeg:image/jpeg:</Metadata>
28 <Metadata name="gsdlassocfile">23__2_2.gif:image/gif:</Metadata>
29 <Metadata name="gsdlassocfile">23__2_2_thumb.gif:image/gif:</Metadata>
30 <Metadata name="gsdlassocfile">23__2_2_screen.jpeg:image/jpeg:</Metadata>
31 <Metadata name="gsdlassocfile">23__2_3.gif:image/gif:</Metadata>
32 <Metadata name="gsdlassocfile">23__2_3_thumb.gif:image/gif:</Metadata>
33 <Metadata name="gsdlassocfile">23__2_3_screen.jpeg:image/jpeg:</Metadata>
34 <Metadata name="gsdlassocfile">23__2_4.gif:image/gif:</Metadata>
35 <Metadata name="gsdlassocfile">23__2_4_thumb.gif:image/gif:</Metadata>
36 <Metadata name="gsdlassocfile">23__2_4_screen.jpeg:image/jpeg:</Metadata>
37 </Description>
38 <Content></Content>
39<Section>
40 <Description>
41 <Metadata name="NoText">1</Metadata>
42 <Metadata name="Title">Supplementary Material</Metadata>
43 </Description>
44 <Content>This document has no text.</Content>
45<Section>
46 <Description>
47 <Metadata name="Title">Abstract</Metadata>
48 </Description>
49 <Content>&lt;pre&gt;
50The saviour in a dying land
51
52Editorial discussing benefits promised to Maori by a lawyer [William
53Lee Rees] for administering their land, which have not eventuated.
54Cites as examples the case of Paaka [Parker] and Makitanara
55[MacDonald], the Whataupoko land block debacle. Questions the ethics
56of lawyers' charges for administration of Maori land and asserts that
5760,000 pounds charged for one block, had gone up in smoke. Names
58other land blocks where Maori had suffered similar detrimental
59effects. Questions the unnamed lawyer's ability to be a trustee for
60Maori land.
61
62A trustee for the trustees
63
64Discusses the role of a trustee and advises against the establishment
65of landholding companies. Advises about the authority of government
66to purchase Maori land and the untrustworthiness of land-grabbers.
67
68Raetotara
69
70A story for children about a minister who becomes a lawyer to
71represent Maori in land deals.
72
73A story. The doctor and the oysters
74
75An entertaining story about a doctor, his trainee and the result of
76possible ways to diagnose a patient's illness.
77
78To all the Maori people of this land
79
80Notice of the Supreme Court judgement regarding the case between
81Tareha Te Moananui and Te Riihi [William Lee Rees].
82
83Notice from H.J.Wiini, lawyer, Gisborne, on behalf of Perihiwa Paaka
84to Wiremu Rii Riihi [William Lee Rees], Wiremu Pere and Riperata
85Kahutia, that land registered as 13175 is for sale.
86
87To our Maori friends of the East Coast
88
89Notice from Panera and Paerana, Gisborne, goods for sale.
90
91The sale of Whataupoko
92
93Notice from H.J.Wiini, lawyer, that the Whataupoko land block is
94available for sale.
95
96&lt;/pre&gt;</Content>
97</Section>
98</Section>
99<Section>
100 <Description>
101 <Metadata name="NoText">1</Metadata>
102 <Metadata name="Title">Newspaper pages</Metadata>
103 </Description>
104 <Content>This document has no text.</Content>
105<Section>
106 <Description>
107 <Metadata name="PageNum">1</Metadata>
108 <Metadata name="Image">23__2_1.gif</Metadata>
109 <Metadata name="Source">23__2_1.gif</Metadata>
110 <Metadata name="SourceFile">23__2_1.gif</Metadata>
111 <Metadata name="FileSize">265553</Metadata>
112 <Metadata name="ImageType">GIF</Metadata>
113 <Metadata name="ImageWidth">1280</Metadata>
114 <Metadata name="ImageHeight">1689</Metadata>
115 <Metadata name="ImageSize">259KB</Metadata>
116 <Metadata name="srclink_file">23__2_1.gif</Metadata>
117 <Metadata name="srclinkFile">23__2_1.gif</Metadata>
118 <Metadata name="srcicon">&lt;img src=&quot;_httpprefix_/collect/[collection]/index/assoc/[parent(Top):assocfilepath]/[srclinkFile]&quot; width=&quot;[ImageWidth]&quot; height=&quot;[ImageHeight]&quot;&gt;</Metadata>
119 <Metadata name="ThumbType">gif</Metadata>
120 <Metadata name="Thumb">23__2_1_thumb.gif</Metadata>
121 <Metadata name="thumbicon">&lt;img src=&quot;_httpprefix_/collect/[collection]/index/assoc/[parent(Top):assocfilepath]/[Thumb]&quot; alt=&quot;[Thumb]&quot; width=&quot;[ThumbWidth]&quot; height=&quot;[ThumbHeight]&quot;&gt;</Metadata>
122 <Metadata name="ThumbWidth">76</Metadata>
123 <Metadata name="ThumbHeight">100</Metadata>
124 <Metadata name="ScreenType">jpeg</Metadata>
125 <Metadata name="Screen">23__2_1_screen.jpeg</Metadata>
126 <Metadata name="screenicon">&lt;img src=&quot;_httpprefix_/collect/[collection]/index/assoc/[parent(Top):assocfilepath]/[Screen]&quot; width=[ScreenWidth] height=[ScreenHeight]&gt;</Metadata>
127 <Metadata name="ScreenWidth">379</Metadata>
128 <Metadata name="ScreenHeight">500</Metadata>
129 <Metadata name="FileFormat">PagedImage</Metadata>
130 <Metadata name="Title">Page One</Metadata>
131 </Description>
132 <Content>&lt;pre&gt;
133MATARIKI
134
135&quot; KO IA HE TARINGA ONA HEI WHAKARONGO ME WHAKARONGO.&quot;
136
137No. 2. TAURANGANUI, MEI 14, 1881.
138
139
140
141Matariki.
142
143MEI 14, 1881.
144
145
146
147Te Kaiwhakaora i nga
148Whenua mate.
149
150I nga tau e toru kua hori ake nei, ka
151tae mai te Roia hei whakahaere i nga
152Maori o tenei takiwa, ara, o Turanga.
153
154I ki ia i reira, he pirau rawa nga
155tikanga hoko i nga whenua Maori o
156tenei takiwa. A, hei mea, kia taea ai
157te tika me te pono, koia te take i kara-
158ngatia ai ia kia haere mai, mana e
159whakatikatika aua mea katoa, kia
160takoto ai nga mahi pera mo a muri ake
161i runga i nga huarahi marama. I mea
162ano ia &quot; e hara taku i te whakahe, i te
163whakararuraru, erangi, he whakatika-
164tika i nga he katoa u mua, a, he hapai
165hoki i nga mea i tika.&quot;
166
167Na, e hoa ma, e haere ana tenei ki te
168toru o nga tau, He aha te mea kua
169pahure i a ia? Kaore noa iho. I pau
170tena takiwa roa i a ia ki te mahi wha-
171kawa tekateka noa iho i nga tangata e
172whakatete ana ki aia. He kai pakari
173nana te maua hara. Kua kitea he
174parati tona rupahu. I te tuatahi ra he
175tangata ia e mau ana ki te rangimarie.
176He aha ra i hoa riri ai nga tangata o
177nga wahi kotoa ki aia? He aha ra i
178kore ai e taea e ia te whakaotioti nga
179mahi nunui i tangohia nei e ia ki roto
180ki tona ringaringa i tona taenga mai?
181Kua rite ano ranei ana mea i korero ai
182mo Whataupoko?
183
184I mangai nui ia, i ki, kaore rawa i tika
185te take o Paaka raua ko Makitanara,
186erangi ko te whenua ka hoki katoa mai
187i a ia. He aha ra i kore ai e tutuki
188tera kupu ana? Ehara ia nei i te mea
189na tona kore-roro ki te whakahaere
190ritenga mo runga i taua whenua i hore
191ai e puta ake he pai ki runga ki nga
192Maori?
193
194I whakaatu tetahi tino tohunga-mahi-
195whika i mua ra, he nui te mate mo nga
196Maori i roto i aua whakaritenga, no te
197mea, i runga i te haua o te Kaiwhaka-
198rite, tau ke ana te painga ki te taha
199Pakeha. A, tika tonu taua kupu. Kei
200whea koki a Whataupoko inaianei?
201Kei whea hoki ra te £60, 000 i kiia nei e
202taua Wahahuka, ka puta mai i roto i
203tana mahi, a,, ka whakahaerea hei oranga
204mo nga tangata o te Karaati o Whatau-
205poko? Me he auahi te whakangaro-
206manga atu!—te kitea—
207
208Otira, ka pena katoa nga mahi a tena
209tangata i whakatu noa nei i a ia hei
210—Kaitiaki. - Ko nga tangata kua ate
211mataki taki i nga mahi a tena Pakeha—
212i nga wahi katoa e noho ana ia, kei te
213tino mohio he pera anake nga mahi e
214hangaia ana i roto i a Ia, ara, kaore rawa
215atu he paku kiko o roto. Kaore ia e
216mohio ki te whakahaere tikanga mo te
217ora. Ki tana mahara pena tonu te
218titiro atu a te katoa ki ana ritenga, me
219tana tonu ake. Nowhea hoki e pena te
220tangata marama? Ko nga tangata
221kore whakaaro anake e raru ana i tana
222tinihanga.* A, ko nga Maori ano hoki
223tetahi i te mea, kaore ano ratou i whi-
224whi ki nga matauranga o te Pakeha.
225Kaore e ahei ia ratou te whiriwhiri, te
226utu tika mo ana rawa. Heoi mo Wha-
227taupoko.
228
229Tena! He aha te oranga, te painga
230ranei, kua puta ki nga Maori i runga i
231Pakowai, i whakaaetia e Te Honehana
232kia whaka hokitia tonutia ki nga Maori
233hei whenua tuturu mo ratou Kei a
234wai a Pakowai inaianei? Kei nga
235Maori? Ehara. He aha te oranga, te
236painga ranei kua puta ki nga Maori i
237runga i Maraetaha, Te Kuri Te Kaiparo,
238nga poraka whenua Matawhero, ara, nga
239whenua katoa i tukuna e nga Maori kia
240 whakahaeretia e taua roia. Kei whea
241nga Heke i haere mai nei i tawahi hei
242noho mo Pouawa? A whea ra oti ai a
243Kaiti? Kua hoki ano ki nga Maori
244nga whenua i hokona nei kia Te Rire
245kua mate?&quot;E hara i a nei hoki.&quot; Ka-
246tahi ano te waha huka, ko te Pakeha e
247
248tiaki nei i nga whenua o nga Maori,
249nana hoki te ki ka Taea katoatia e ia
250era mahi. Heoi. &quot; E kore hoki te ra-
251kau ataahua e hua i te hua kino; e kore
252ano hoki te rakau kino e hua i te hua
253ataahua.&quot;
254
255
256
257He Kai Tiaki Mo Nga Kai
258Tiaki.
259
260No te nui rawa o te tikanga o rotu i
261tenei mea i te Kaitiaki, kitea ana e te
262Kawanatanga e tika ana kia whakaturia
263tetahi tangata whakaaro rangatira, whi-
264whi matauranga hoki, hei tiaki, hei
265whakahaere i o nga rawa o era tangata, e
266noho haua ana, kaore nei e kaha ki te
267whakahaere ia ratou taonga. I peneitia
268te tikanga, no te mea i kitea te whaka-
269haere kino a nga kaitiaki whakatunoa
270iho nei, ara, te tahuri ki te whakawhiwhi
271i nga tangata e whakahaera ana e ratou
272i runga i te tiaki, anga ke aua te kaitiaki
273ki te whakapau, ki te whakangaro, ki te
274kai noa iho i nga mea i tukua ra ki te
275ratou ringa pupuri ai. No reira ka kitea
276
277he tikanga nui kei roto i tenei mea u
278Kai tiaki. He mana nui kei roto i tera
279mea. E taea ana e te ngakau kino te
280whakahaere kino, e te ngakau pai te
281whakahaere pai. Ko nga mea e hiahia
282ana ki te hoko i o ratou whenua, me
283hanga tonu te haere ki te kai hoko me
284riro rawa mai ki o ratou ringaringa te
285utu o te ratou whenua, me nooti, ma
286hiriwa, me koura ranei. Kia tupato
287rawa i nga mahi. Kamupene, e noho
288nei he pukapuka ke, he kupu a waha ke
289
290te moni ia ratou.
291
292Kaua rawa e moumou i nga moni utu
293o o koutou whenua. Ko nga whapu, ko
294nga pereti, ko nga mea hei painga mo te
295katoa, a, ma nga tangata katoa e utu,
296no te mea, ko te Kawanatanga ke to
297hunga whakahaere i era mea; a, ma nga
298tangata katoa, Pakeha, Maori, e whai
299kohaki a ia mo aua mahi.
300
301Ko nga tangata e whakahau aua ia
302koutou kia mahi i era mahi, a ma koutou
303tonu e utu, he kohuru tena ia koutou, e
304hara i te mea he whai ta ratou kia ora
305&lt;/pre&gt;</Content>
306</Section>
307<Section>
308 <Description>
309 <Metadata name="PageNum">2</Metadata>
310 <Metadata name="Image">23__2_2.gif</Metadata>
311 <Metadata name="Source">23__2_2.gif</Metadata>
312 <Metadata name="SourceFile">23__2_2.gif</Metadata>
313 <Metadata name="FileSize">306587</Metadata>
314 <Metadata name="ImageType">GIF</Metadata>
315 <Metadata name="ImageWidth">1280</Metadata>
316 <Metadata name="ImageHeight">1591</Metadata>
317 <Metadata name="ImageSize">299KB</Metadata>
318 <Metadata name="srclink_file">23__2_2.gif</Metadata>
319 <Metadata name="srclinkFile">23__2_2.gif</Metadata>
320 <Metadata name="srcicon">&lt;img src=&quot;_httpprefix_/collect/[collection]/index/assoc/[parent(Top):assocfilepath]/[srclinkFile]&quot; width=&quot;[ImageWidth]&quot; height=&quot;[ImageHeight]&quot;&gt;</Metadata>
321 <Metadata name="ThumbType">gif</Metadata>
322 <Metadata name="Thumb">23__2_2_thumb.gif</Metadata>
323 <Metadata name="thumbicon">&lt;img src=&quot;_httpprefix_/collect/[collection]/index/assoc/[parent(Top):assocfilepath]/[Thumb]&quot; alt=&quot;[Thumb]&quot; width=&quot;[ThumbWidth]&quot; height=&quot;[ThumbHeight]&quot;&gt;</Metadata>
324 <Metadata name="ThumbWidth">80</Metadata>
325 <Metadata name="ThumbHeight">100</Metadata>
326 <Metadata name="ScreenType">jpeg</Metadata>
327 <Metadata name="Screen">23__2_2_screen.jpeg</Metadata>
328 <Metadata name="screenicon">&lt;img src=&quot;_httpprefix_/collect/[collection]/index/assoc/[parent(Top):assocfilepath]/[Screen]&quot; width=[ScreenWidth] height=[ScreenHeight]&gt;</Metadata>
329 <Metadata name="ScreenWidth">402</Metadata>
330 <Metadata name="ScreenHeight">500</Metadata>
331 <Metadata name="FileFormat">PagedImage</Metadata>
332 <Metadata name="Title">Page Two</Metadata>
333 </Description>
334 <Content>&lt;pre&gt;
335MATARIKI.
336
337koutou—Kaore—he mea ke, kia whiwhi
338ko ratou, kia mate ko koutou.
339
340Heoi. Kia tupato i te wa e taea ana;
341
342kei maro tonu te haere, te whai okioki-
343nga, te aha.
344
345Whakakorea atu nga tikanga Kaitiaki
346inaianei tonu kei taka rawa ake ki ona
347ra a pouri nei, kua tureiti, te whai mahara.
348
349
350Rae-Totara.
351
352Rae-Totara. He korero tara mo nga
353tamariki.
354
355UPOKO I.
356
357Tena, ka noho matou, a, ka tahi ratou
358ka haere ki te moana ki te hi ika. Hi ana,
359a, ka ahiahi ka hoki mai. To matou unga
360mai ki uta ka totoia o matou waka ki
361tahaki. Ka tahi matou ka haere ki te
362kainga, me a matou ika. Haere atu ana, e
363ka ana nga hangi. Ka tae atu hoki nga
364ika, a, ka whakataona. Ka tao nga umu,
365ka tahi ka hui matou ki roto ki te whare
366runanga.
367
368Ka rokohanga atu o matou tetahi
369kaumatua, ko Te Toonga Ra tona ingoa,
370e korero ana tona korero ki te iwi kainga.
371Ka tae Ia tenei kupu, nana, &quot; E hikama, i
372au e haere ana i te whenua i mua ra; ka
373rongo au i te korero mo tetahi tangata i
374whakaturia hei minita karakia.
375
376Na, mahi ana taua minita i taua mahi.
377A, kitea ana e tona hahi, tona he. Ka tahi
378ka nui te riri o nga tangata ki a ia. Ka
379tahi a ia ka whakatakatia ki raro i te torona.
380Na, E hika ma, ka hinga taua tangata i
381runga i tona mahi karakia.
382
383Ko te ingoa o taua tangata ko RAE-
384TOTARA.
385
386UPOKO II.
387
388No te mutunga o te mahi a, Rae-Totara i
389reto o te hahi, katahi pa mai te wehi ki a
390ia. Katahi ka whakaaro a ia, &quot; Me pehea
391ra, he oranga moku, ina hoki, kua hinga au
392i era i mahi karakia oku.&quot;
393
394UPOKO III.
395
396Na, i tahuri a ia kite mahi roia, ma reira
397ka whiwhi ai ki tatahi oranga mona. Na,
398mahi ana a ia i tana mahi. Kitea ana e
399nga tangata o tona iwi he he ana mahi.
400
401No te mohiotanga o nga tangata o tona
402
403 iwi ki a ia, katahi ka riri atu ratou ki a ia.
404Katahi ka omaoma haere a ia ki ia kainga,
405ki ia kainga. Na wai ra hoha noa iho taua
406roia i te nui o te whakatete ki a ia. Kaore
407he taunga iho mo ona waewae i te nui o te
408riri.
409
410UPOKO IV.
411Na, i te whenua i mahi ai taua roia.
412
413minita i tana mahi roia, e rua nga tino iwi e
414noho ana i* reira. Ko te Iwi Tawhito, ko
415te Iwi Hou. No te Iwi Hou Rae-Totara.
416Otira kihai tona iwi ake i whakaaro nui ki
417a ia. Kua marama hoki te take.
418
419Katahi ka pena te whakaaro a Rae-Totara
420
421Kua mutu taku mahi minita. Kua kore
422
423toku iwi i pai mai ki au, hei kaiwhakaako
424mo ratou i runga i taku mahi roia. Heoi.
425Me pehea ra ahau.&quot;
426
427UPOKO V.
428
429Ko taua iwi ko Iwi Tawhito nui noa atu
430to ratou, matauranga ki o ratou tikanga
431whakahaere, ki o ratou ture ake Otira,
432ngaro ana ia ratou etahi o nga tikanga nui
433o te Iwi Hou, koia hoki te tino iwi o aua
434iwi erua.
435
436Na, whakatika ana a Rae - Totara,
437whakaaro ana a ia i roto i aia, '&quot;Kaore toku
438iwi ake i pai mai ki au hei minita hei kai
439whakaako ranei mo ratou. Heoi ka huri
440au ki te Iwi Tawhito ki te Iwi kaore ano
441mohio ki te kino o taku Iwi ki au.&quot;
442
443A haere atu ana a ia ki tetahi wahi ke, i
444roto i te Iwi Tawhito kauhau ai. Ko tona
445arero tona hoari.
446
447Ka mea atu aia ki te Iwi Tawhito i te
448kino o te mahi a tona iwi kia ratou. I mea
449atu ano hoki a ia kua tinihangatia ratou o
450te Iwi Hou, ara etahi o tona iwi ake. Ki
451tana ki i whanakotia e etahi o ratou nga
452whenua o te Iwi Tawhito he kore kaore
453ratou e mohio ki nga ture o to Iwi Hou.
454
455A, tetahi ki ano ana, koia ko Rae-Totara
456te tangata kaha ki te whakaora i o ratou
457whenua mate, ara i nga whenua i tangohia
458hetia etona iwi ia ratou. I ki atu ano hoki
459a ia Ko te Atua Kaha Rawa tona hoa
460tautoko, ma te Atua a ia e whakakaha i
461runga i tana mahi whakatika i nga he o
462mua.
463
464UPOKO VI.
465
466Na, i to takiwa i uru ai a Rae-Totara i
467roto i nga mahi kauhau ki te Iwi Tawhito,
468kei te noho marire tatou, tena hapu i tona
469kainga, tena hapu i tona kainga.
470
471Kaore ho tangata i te mato. Erangi he
472torutoru ratou i te noho whakatete ki
473tetahi tangata kotahi o te Iwi mohio, mo
474etahi whenua. E ki ana tetahi nana etahi
475wahi o aua whenua; ki ta tetahi i ki
476na ratou. Otira, ko te iwi nui tonu, ora noa
477atu ratou i taua takiwa. Nui noa atu te
478whenua hei kainga noho mo ratou me o
479ratou tamariki i muri ia ratou
480
481UPOKO VII
482
483Pena ana te ahua o nga ritenga i te wa i
484whakatika ai a Rae-Totara ki te mahi whai-
485korero ki te Iwi Tawhito, ki to whakaora
486i o ratou mate.
487
488Korero nui ana a ia kia ratou. Huihui
489mai ana nga hapu katoa o taua iwi ki te
490whakarongo ki ana korero.
491
492Ko te tu o ana korero katoa koia tenei.
493&quot; Ehoa ma o te Iwi Tawhito! Ka nui to
494koutou mate, ara, o koutou whenua.
495Kaore koutou e mohio ko enei papa whenua
496pai e whakaarohia ana e koutou kua riro
497ki te Iwi Mohio, a, e nohoia ano hoki e
498ratou, Na Koutou tonu ake aua whenua, nga
499whenua o koutou tipuna. He he te noho a
500taua iwi ki runga ki a koutou whenua.
501Maku o koutou whenua e whakaora e
502whakahoki.
503
504Me tuku mai ki au te whakahaere kia
505whiti mai ano te ra ki runga i a koutou,
506Te Iwi i arohaina nuitia e au. Na, i runga
507i taku mahi ka puta nui ai te moni mo
508koutou a muri atu. Ko te tangata, kaore
509he hikipene i roto i tana pakete ka whai
510
511koura a ia; ko te tangata kaore ona piihi
512whenua kotahi, ka whai eka a ia. Koia
513kaore he rapaki, ka riro ki a ia, he whare,
514he kiki, he kakahu. Ko nga tangata e
515mea ana kia haere i runga rerewe, ka
516hangaia ano he rerewe mo ratou. Ko nga
517tangata, e mea ana, mo nga whapu, hei
518unga kaipuke, timu, aha ranei, ka nui to
519ratou he, ki te kore ratou e haere wawe atu
520ki a ia, whakaatu ki a ia i o ratou mea
521katoa e hiahia ana kia meatia e ia.&quot;
522
523Ko nga korero ena a Rae-Totara ki te
524Iwi Tawhito.
525
526UPOKO VIII.
527
528No te rongonga o te Iwi Tawhito ki nga
529korero a Rae-Totara, mihi nui ana ratou ki
530te pai.
531
532Manawa reka ana ratou i tona kupu mo
533to nui o te moni kia puta mai kia ratou i
534runga i tona whakahaere i o ratou whenua,
535i o ratou taonga. Katahi ano ka marama
536kia ratou te nui o te he a ta Iwi hou e tau
537ana kia ratou mo to taha ki o ratou
538whenua.
539
540Kihai i roa o whiriwhiri ana, whakaae
541ana te nuinga o nga tangata o te Iwi
542Tawhito o taua takiwa ki nga korero katoa
543a Rae-Totara. Me te whakaae ano kia
544hoatu o ratou whenua mate, o ratou whenua
545ora, mo a ratou mea katoa ki a ia,
546whakahaere ai, pupuri ai, mo ratou.
547
548UPOKO IX.
549
550Na, i taua whenua i mahi nei a Rae-Totara
551i tana mahi, he nui nga taniwha o reira.
552Engari ho tu taniwha ke atu i a Pekehaua,
553ia Hotupuku, ia Kataore. Ko nga taniwha
554horo tangata enei o mua. Ko tetahi o nga
555tino Taniwha o te whenua i noho nei a
556Rae-Totara, ko tona ingoa ko te HUPI-
557RIMI KOOTI. Ko taua taniwha he mahi
558tika anake tana mahi. Ma taua taniwha
559e ki, kia pena, ka pena,—kia
560pera, ka pera Kaore i kitea e ia te
561mahi he. Ko nga iwi katoa i noho ra a
562Rae-Totara i to ratou kainga e tino wha-
563karongo ana aua iwi katoa ki ki taua Tani-
564
565wha. Ko nga taniwha i raro iho i tenei
566ko HOKO, ko RETI, ko MOKETE me etahi
567atu. Ko HOKO, ko RETI, he taniwha ahua
568pai ano aua taniwha — Ko MOKETE, he
569taniwha whaiwhakaaro tora ki nga iwi u
570taua whenua. He taniwha whakaputa
571moni kia ratou. Otira, ko tona he, he nui
572rawa te pakeke o ana ritenga katoa.
573
574Me ho mea ka hoatu etahi moni ki te
575tangata, a, me he mea ka kore e whakaho-
576kitia a tonutia aua moni i te takiwa tonu i
577whakaritetia ai; mehemea ka whakapuku-
578riritia ranei a ia, he tino autaia a ia, he tino
579nanakia, he taniwha horo whenua.
580
581Nui atu nga tangata i tae atu ki a ia i
582mate i runga i te pukuriritanga o taua
583taniwha o Mokete. Koia ano te take i
584ahua wehi ai nga tangata mohio ki te wha-
585katata atu ki a ia, kei mato ratou i a ia, kei
586horomia e ia o ratou whenua.
587
588UPOKO X
589
590Riro katoa ana ki te ringaringa o Rae-
591
592Totara nga whenua mate, me nga whenua
593ora o etahi o nga hapu rangatira o te Iwi
594Tawhito, i runga i nga ritenga whakahaere
595mo ratou.
596
597A, no te rironga mai ki a ia i aua whenua
598a te Iwi Tawhito, katahi ka haere tonu atu
599a ia ki te Ana o te taniwha Mokete.
600&lt;/pre&gt;</Content>
601</Section>
602<Section>
603 <Description>
604 <Metadata name="PageNum">3</Metadata>
605 <Metadata name="Image">23__2_3.gif</Metadata>
606 <Metadata name="Source">23__2_3.gif</Metadata>
607 <Metadata name="SourceFile">23__2_3.gif</Metadata>
608 <Metadata name="FileSize">314914</Metadata>
609 <Metadata name="ImageType">GIF</Metadata>
610 <Metadata name="ImageWidth">1280</Metadata>
611 <Metadata name="ImageHeight">1598</Metadata>
612 <Metadata name="ImageSize">308KB</Metadata>
613 <Metadata name="srclink_file">23__2_3.gif</Metadata>
614 <Metadata name="srclinkFile">23__2_3.gif</Metadata>
615 <Metadata name="srcicon">&lt;img src=&quot;_httpprefix_/collect/[collection]/index/assoc/[parent(Top):assocfilepath]/[srclinkFile]&quot; width=&quot;[ImageWidth]&quot; height=&quot;[ImageHeight]&quot;&gt;</Metadata>
616 <Metadata name="ThumbType">gif</Metadata>
617 <Metadata name="Thumb">23__2_3_thumb.gif</Metadata>
618 <Metadata name="thumbicon">&lt;img src=&quot;_httpprefix_/collect/[collection]/index/assoc/[parent(Top):assocfilepath]/[Thumb]&quot; alt=&quot;[Thumb]&quot; width=&quot;[ThumbWidth]&quot; height=&quot;[ThumbHeight]&quot;&gt;</Metadata>
619 <Metadata name="ThumbWidth">80</Metadata>
620 <Metadata name="ThumbHeight">100</Metadata>
621 <Metadata name="ScreenType">jpeg</Metadata>
622 <Metadata name="Screen">23__2_3_screen.jpeg</Metadata>
623 <Metadata name="screenicon">&lt;img src=&quot;_httpprefix_/collect/[collection]/index/assoc/[parent(Top):assocfilepath]/[Screen]&quot; width=[ScreenWidth] height=[ScreenHeight]&gt;</Metadata>
624 <Metadata name="ScreenWidth">401</Metadata>
625 <Metadata name="ScreenHeight">500</Metadata>
626 <Metadata name="FileFormat">PagedImage</Metadata>
627 <Metadata name="Title">Page Three</Metadata>
628 </Description>
629 <Content>&lt;pre&gt;
630MATARIKI.
631
632Tomo rawa atu a ia ki roto i taua Aua.
633UPOKO XI
634
635Heoi.
636
637Ka tohetohe, ka tohetohe a Rae-Totara
638
639ki te taniwha ki a Mokete kia hoatu he
640
641moni ki a ia. Kaore te taniwha e pai.
642
643I ki atu a Mokete ki a ia, &quot;E Rae-Totara
644
645E matau ana ahau ki a koe, ki ou mahi
646
647kino katoa, ki ou mahi patipati ki te Iwi
648
649Tawhito, ki ou mahi tinihanga ki a ratou,
650
651mo o ratou whenua. E mohio ana hoki
652wha Tika, e te Hupuirimi Kooti mo ou
653
654hara.
655UPOKO XII.
656
657Pouri Kerekere te ngakau o Rae-Totara
658ki tenei korero a Te Taniwha ki a ia.
659
660Kaore rawa atu he moni a Rae-Totara,
661hei hoko kai mana, kaore he whare ona
662kaore he hoiho, kaore he kiki, he aha
663ranei.
664
665Ka haere atu a ia, a, ka hoki atu ano a
666ia ki tu Taniwha kia Mokete.
667
668Ka tahi ka whakaatu atu a Rae-Totara
669
670ki te Taniwha i etahi pukapuka he mea
671
672tuhituhi ki runga. Ka ki atu Rae-Totara
673
674ki te Taniwha, &quot;Tirohia! Kia mohio koe
675
676ko enei pukapuka, na Te Iwi Tawhito i tuhi
677
678o ratou ingoa ki roto. Kua tukua mai
679
680e ratou kia au o ratou whenua katoa, me
681
682nga mana whakahaere katoa, me te mea
683
684tonu naku tonu ake te whenua. Ka hiahia
685ahau ki etahi moni, heoi, ka hoatu enei
686pukapuka e au, ka tahi ka riro mai te moni
687ki au. Mawai hoki e whakaatu atu ki a
688ratou He tangata mohio hoki ahau ki
689nganga kopikopikotanga o te ture.&quot;
690
691Ka rongo te Taniwha ki enei korero, ka
692noho puku a ia. Ahua pouri ana a ia ki
693ena korero a Rae-Totara. He aroha nona
694ki te Iwi Tawhito, ki te iwi, na ratou i
695tuku atu o ratou whenua ki te roia-minita.
696
697UPOKO XIII.
698
699Katahi rawa ka whai kupu tu Taniwha.
700Ka ki atu a ia kia Rae-Totara, '' Kia
701mohio koe ka hoatu e au nga moni katoa e
702hiahiata ana e koe i runga i enei pukapuka
703tuku a te Iwi Tawhito i o ratou whenua ki
704a koe. Mau te whakaaro, mau to tikanga
705kia ratou. Kia mohio ana hoki Koe, ki te
706kore koe e whakahokimai i aku moni
707koura katoa e hoatu ana e au kia koe, tera
708ranei au e hoatu ki a koe i te ra tonu i
709whakaritetia e tana. Kore rawa atu toku
710ngakau aroha. Ka hamama toka waha, ka
711horomia e au nga whenua a te Iwi Ta-
712whito.
713
714Mo ratou, me a ratou tamariki a muri
715tonu atu te mate. E hara hoki &quot;i au to
716ratou KAITIAKI.&quot;
717
718UPOKO XIV
719
720Na, tangohia ana e Rae-Totara, nga
721peeke koura, e hia ranei miriona pauna te
722moni, e hia ranei, a, haere atu ana.
723
724E ngari, puritia ana e Te Taniwha nga
725pukapuka tuku katoa mo te wa hei whaka-
726hokitanga mai i nga koura, nga moni katoa
727i namai a Rae-Totara.
728
729UPOKO XV
730
731Rekareka ana te manawa o Rae-Totara
732
733ki te nuinga o te moni i riro mai ki aia.
734Katahi ano a ia ka whiwhi ki te moni.
735Katahi ano ka noho a ia i roto i tetahi
736
737whare pai. Katahi ano ia ka haere i
738
739runga kiki hoiho ranei.
740
741E hika ma, ko Horomia i roto i ana
742
743kororia katoa kihai rawa i rite ki a Rae-
744
745Totara i nga takiwa e nama ana i nga
746
747moni ki te Taniwha Mokete i runga i nga
748
749whenua o te Iwi Tawhito.
750
751UPOKO XVI
752
753&quot;Rekareka, rangi tahi, ko Kararu tona
754
755mutunga iho.&quot;
756
757Pau katoa ia Rae\_Totara nga moni i riro
758
759mai ki a ia i te Taniwha Mokete.
760
761UPOKO XVII.
762
763Tera ano etahi tino Taniwha i tana
764whenua kaore nei i whakahuatia i konei.
765
766Ko tetahi o ratou ko KAIWHAKAATU-
767HARA tona ingoa. Tetahi ingoa ona, ko
768NIUPEPA -PEREHI, he taniwha mohio ia.
769
770Na, pa mai ana te mataku kia Rae-
771Totara. Nui rawa atu tonu wehi koi
772whaaki atu te taniwha Nuipepa-Perehi i ona
773hara ki tu ao katoa. Tetahi kei whakatika
774 te taniwha tika ko Te Hupirimi Kooti ki te
775putu i a ia mo ona he. Kihai taua taniwha
776i aro mai kia Rae-Totara ki ona mahi ranei.
777
778 UPOKO XVIII.
779
780No te taenga atu ki te? ra hei whaka hoki-
781tanga i nga moni kia Mokete, Aue!
782Tiro tiro kau una! Tahuri kau ana!
783Paki paki kau ana ki nga pakeke.
784Nowhea to pene kotahi? Kua rere noa
785atu ra hoki te weta o te mahi, o nga
786whenua hoki.
787
788Ko te rarunga tenei o te Iwi Tawhito.
789
790Riro ana o ratou whenua katoa ki te
791Taniwha Mokete hei whakangata i tona
792puku. E hia ranei poraka nunui i horo-
793mia o ia, o hia ranei?
794
795Mate rawa atu te iwi i te Minita-Roia.
796UPOKO XIX.
797
798Ko te pakanga nui i taua whenua i muri
799ko te riri a te Taniwha ko Te Hupirimi
800Kooti kia Rae-Totara, mo ona hara ki
801runga ki te Iwi Tawhito.
802
803A, mate ana ko Rae-Totara.
804UPOKO XX.
805
806No te mutunga o nga korero a Taonga-
807Ra, katahi ka whiriwhiri te iwi kainga.
808A, Ka tohe atu ratou ki a ia kia korero atu
809a tetahi po etahi korero atu mo nga mea i
810kitea e ia i ona haerenga. Whakaae ana
811a Te Toonga-Ra.
812
813
814
815He Korero Tara.
816Ko te Takuta me nga Tio.
817
818Na e noho ana ki tetahi Takuta, tetahi
819tamaiti tane, e akona ana a ia e Tu Takuta
820ki nga mahi rongoa, ki etahi mahi Takuta
821hoki. I whakatika taua Takuta i haere ki
822te toro) i tetahi turoro. I haere tahi raua
823ko taua tamaiti. Tae atu raua ki roto kia
824kite i taua turoro. Ka titiro te Takuta,
825katahi ka ki atu ki a ia, &quot; E hoa, whatero
826to arero.&quot; Na, no te kitenga o te Takuta
827i te arero o taua turoro, katahi ka ki atu te
828Takuta ki a ia &quot; E hoa, akuanei koe ka tino
829mate rawa atu. I te kai tio koe.&quot; Katahi,
830ka nai te wehi o te turoro. Ka '? wiriwiri
831tona tinana katoa. No te hokinga atu o te
832Takuta raua ko tona hoa te tamaiti raka,
833katahi ka patai atu te tamaiti ki te Takuta;
834
835&quot; E hoa, na te aha koe i mohio ai i te kai
836tio te turoro.&quot; Katahi, ka kata atu taua
837
838Takuta i a ia &quot;Te take i mohio ai ahau, i
839kitea e au nga anga e tawheta una i raro i
840tona moenga.'' Katahi ka noho mohio
841tamaiti.
842
843Na, muri iho i tena, katahi ka tonoa atu
844te Takuta ki te toro i te turoro ra i etahi
845rangi noa o muri mai. Te taenga atu te
846tamaiti ra, ka ui atu a ia ki te turoro. '&quot; E
847hoa kei te pewhea to mate.&quot; Katahi ki
848atu te tamaiti -
849
850ki atu &quot; E hoa, akuanei koe ka mate rawa
851atu, no te mea, i te kai hoiho koe, ki taku
852titiro atu ki te ahua o tou arero.&quot; Katahi
853ka tino mataku rawa taua turoro, muri iho
854ka puku riri. Ka tahi ka whakatika mai
855nga whanaunga' a taua turoro, me tona
856wahine, ka pana i taua tamaiti. Ka tahi ka
857hoki tangi tana tamaiti, ki tona rangatira,
858ara ki te tino Takuta. Te taenga atu o
859tiwa. tamaiti ki tona rangatira puhipuhi ana
860nga kanohi o te tamaiti. Katahi ka patai
861
862ano te Takuta ki a ia &quot;E hika, heaha to
863
864mate, i puhipuhi na o kanohi? Me te
865
866mea tonu i te tangi koe&quot; Katahi ano ka
867
868ki atu tana tamaiti ki tona rangatira. &quot;E
869
870koro E! He mate tonu. No taku taenga
871
872atu kia kite i te turoro, katahi au ka ki atu,
873
874kia whatero tona arero. No tona whate-
875
876rotanga katahi au ka ki atu. &quot;E hoa,
877
878akuanei koe ka tino mate rawa atu. Katahi
879
880ka ki mai te turoro ra ki au, na te aha koe
881
882i mohio ai. Ka ki atu au, i te kai hoiho
883
884koe.&quot; Katahi te Takuta ka ki atu ki tona
885
886tamaiti. Na te aha koe i -
887
888korero pena ki te whakawehi te turoro
889ra.&quot; Katahi te tamaiti ka ki atu. &quot;E hoa
890
891he kitenga atu naku i tetahi nohoanga
892
893hoiho me te paraire i raro i te moenga ra o
894
895te turoro ra. Pena hoki me tahau i ki mai
896
897ki au i runga i taku patai ki a koe. &quot;Na
898
899te aha koe e mohio ai, i te kai tio te turoro
900
901ra.&quot; A, ka ki mai ra koe ki au, no te
902
903kitenga atu i nga anga i raro i tona moenga.
904
905Ka waihoki me tenei, na reira au i mohio
906
907ki te korero pena ki taua turoro. Mai ra,
908
909ko ahau raru ana ahau te patu.
910
911
912Ki nga tangata Maori katoa
913o te Motu nei.
914
915HE whakaatu tenei kia kite mai koutou i
916tu whakataunga .1 te Hupirimi Kooti i te
917whakawa a TAREHA TE MOANANUI
918rami ko TE RIIHI, Roia.
919
920Kotahi tau o tenei whakawa e haere ana
921i Poneke, a. tao mai ki Nepia. Na, whiri-
922whiritia ana e te Hupirimi Kooti, kitea ana
923KO TE RIIHI TE MEA I HE. I TINO
924WHAKAHENGIA TE RUHI E TE
925HUPIRIMI KOOTI mo nga moni a Tare-
926ha i riro kia aia, ani, i puritia e ia—tana
927kii mo ana, mahi roia, mo nga whenua a
928Tareha. Na, ki ana Te Hupirimi Kooti,
929me Tareha hoki, he he tana puritanga e ia-tana
930taua moni, ara, i te waru rau pauna, i te te
931kau ma iwa hereni, me etoru kapa-—
932£819 198 3 (d.
933
934Ko tu kupu tenei; i Te Hupirimi Kooti,
935kia utua e ia, o To Riihi tenei moni 819
936193 3d kia Tareha INAIANEI.
937&lt;/pre&gt;</Content>
938</Section>
939<Section>
940 <Description>
941 <Metadata name="PageNum">4</Metadata>
942 <Metadata name="Image">23__2_4.gif</Metadata>
943 <Metadata name="Source">23__2_4.gif</Metadata>
944 <Metadata name="SourceFile">23__2_4.gif</Metadata>
945 <Metadata name="FileSize">281956</Metadata>
946 <Metadata name="ImageType">GIF</Metadata>
947 <Metadata name="ImageWidth">1280</Metadata>
948 <Metadata name="ImageHeight">1584</Metadata>
949 <Metadata name="ImageSize">275KB</Metadata>
950 <Metadata name="srclink_file">23__2_4.gif</Metadata>
951 <Metadata name="srclinkFile">23__2_4.gif</Metadata>
952 <Metadata name="srcicon">&lt;img src=&quot;_httpprefix_/collect/[collection]/index/assoc/[parent(Top):assocfilepath]/[srclinkFile]&quot; width=&quot;[ImageWidth]&quot; height=&quot;[ImageHeight]&quot;&gt;</Metadata>
953 <Metadata name="ThumbType">gif</Metadata>
954 <Metadata name="Thumb">23__2_4_thumb.gif</Metadata>
955 <Metadata name="thumbicon">&lt;img src=&quot;_httpprefix_/collect/[collection]/index/assoc/[parent(Top):assocfilepath]/[Thumb]&quot; alt=&quot;[Thumb]&quot; width=&quot;[ThumbWidth]&quot; height=&quot;[ThumbHeight]&quot;&gt;</Metadata>
956 <Metadata name="ThumbWidth">81</Metadata>
957 <Metadata name="ThumbHeight">100</Metadata>
958 <Metadata name="ScreenType">jpeg</Metadata>
959 <Metadata name="Screen">23__2_4_screen.jpeg</Metadata>
960 <Metadata name="screenicon">&lt;img src=&quot;_httpprefix_/collect/[collection]/index/assoc/[parent(Top):assocfilepath]/[Screen]&quot; width=[ScreenWidth] height=[ScreenHeight]&gt;</Metadata>
961 <Metadata name="ScreenWidth">404</Metadata>
962 <Metadata name="ScreenHeight">500</Metadata>
963 <Metadata name="FileFormat">PagedImage</Metadata>
964 <Metadata name="Title">Page Four</Metadata>
965 </Description>
966 <Content>&lt;pre&gt;
967MATARIKI.
968
969Kua tae atu hoki kia Te Riihi, i Tura-
970nganui te tino tono a te Hupirimi Kooti
971kia utua taua moni—me te kupu hoki
972a Te Hupirimi Kooti kia Te Ruhi, kaore e
973tika taua mau i te £819 19s 3d moni a
974Tareha.
975
976I ki ano hoki Te Hupirimi Kooti,
977
978Kaore i marama nga mahi i kiia e To
979Ruhi i mahia e ia ma Tareha.
980
981Kaore i marama te ra, te marama, te tau
982ranei, i mahia ai e i Te Riihi ana mahi mo
983Tareha.
984
985Kaore hoki i marama i mahia ranei taua
986mahi mo Tareka, mo etahi Maori ke atu
987ranei.
988
989Kaore hoki i marama mo te
990whenua, mo te ahu ranei, aua
991mahi a te Riihi.
992
993I whakakorea rawatia e Tareha aua mahi
994a Te Riihi ki runga ki a ia. 1 ki hoki taua
995kaumatua, kaore rawa a ia i whakatu i a te
996Ruhi hei mahi i nga mahi mo te taha ki te
997waru rau pauna. Na, tae noa ki te kai
998
999whakamaori a te Riihi o mua, ara, kia Te
1000Waiti kaumatua, he kaiwhakawa hoki ia.
1001Ko taua kupu tenei ki te Hupirimi Kooti,
1002i tino whakakorea rawatia a Te Riihi e
1003Tareha i runga i aua mahi.
1004
1005No muri mai i taua whakakoretanga
1006tohe tonu te Ruhi ki te tono utu kia
1007Tareha, A, kitea ana e Te Hupirimi Kooti,
1008ehe ana te mahi a te Riihi.
1009
1010KATI, KO TE TINO WHAKATAU-
1011NGA TENEI A TE HUPIRIMI KOOTI
1012—ME UTU E TE RUHI. KIA TARE-
1013HA INAIANEI -
1014
1015Na Tareha taua moni ua Te Riihi i pu-
1016puri pokanoa.
1017
1018Na, e haere atu ana tenei panui, i te
1019Tonga nei. E ahu atu ana ki o matou
1020whanaunga ki o matou hoa i te Tai Ra-
1021whiti, a rauna noa te Motu nei.
1022
1023E hoa ma! Kia noho tatou i runga i
1024te matauranga, i te mohiotanga,—Mehemea
1025ka tono tatou ki te tahi roia kia mahia
1026e ia a tatou mahi, tonoa ki a ia, kia mara
1027
1028ma tana utu mo tana mahi i to tuatahi, a,
1029ka tiro atu tatou e pai ana, a, tuhia rawa-
1030tia ki te pukapuka tana whakaaetanga-a-
1031katahi tatou ka whakaae. Tenei, ko te
1032kahu noa i roto i te pouritanga. AUE!
1033E hika ma E! Ka mate tatou! Ka mate
1034tatou! Ko totatou tino takanga tena ki
1035te ahi-whanariki, mamae mutunga kore,
1036ake tonu atu.
1037
1038Kia WIREMU RU RIIHI, no
1039Nepia aia i mua, engari, no Kihi-
1040pane, Papete Pei, inaianei, i roto
1041i te koroni o Nui Tireni, roia, kia
1042WIREMU PERE, kia RIPE-
1043RATA KAHUTU, no taua
1044Papeti Pei, ano raua, he tangata
1045Maori.
1046
1047KIA MOHIO KOUTOU, kia kotahi
1048marama i muri iho i te panuitanga
1049i tenei panui i roto i nga nupepa erua i taia
1050i Kihipane me nga niupepa erua i taia i
1051Poneke, ka hokona e au ka tukuna atu
1052ranei e au kia hokona kia maketetia, nga
1053whenua i whakaatutia i roto i tehaki puka-
1054puka mokete i tuhia i te 26 o nga ra o Pepuere,
10551879, (i rehitatia i te tari Rehita Pukapuka
1056i Nepia i raro i te nama 13175). Ko taua
1057pukapuka i waenganui ia koutou o tetahi
1058taha, me au ko PEREHIWA PAAKA, i
1059whakahuatia i raro iho nei o tetahi taha.
1060Na, ka hokona, ka maketetia aua whenua,
1061kite kore koutou e utu mai ki au i nga tino
1062moni pukai i whakatuturitia mai ki au i runga
1063i taua pukapuka mokete, te toenga ranei, me
1064nga inatereti—nga moni whakapiki katoa,
1065e tika ana kia uta ki au i runga i taua puka-
1066puka mokete.
1067
1068Na, tenei ano hoki tetahi, kia mohio
1069koutou, ko te take i tukuna atu e au tenei
1070panui kia panuitia, koia tenei,—ara—kaore
1071ano koutou i utu mai ki au i nga tino moni
1072pukai me nga moni inatereti—nga moni
1073whakapiki i whakaaetia i runga i nga ritenga
1074i whakaatutia i roto i taua pukapuka mokete.
1075
1076I tuhia i tenei te 12 o nga ra o Maehe
10771881.
1078
1079NA PEREHIWA PAAKA.
1080Hiu J. WIINI.
1081Roia, Kihipane.
1082
1083KI O MAUA HOA MAORI O TE TAI
1084RAWHITI.
1085
1086Ehoa ma,—Tena koutou kua tae ki te
1087takiwa pupuhi manu. Na, Kanui te manu
1088o tenei tau. Ka nui te momona. Kati Kia
1089kaha koutou ki te pupuhi manu i tenei tau.
1090Ki te hiahia koutou ki te Paura, ki te Hota,
1091ki te Tingara, me haere mai koutou ki te
1092whare maitai o Panera rana ko Paerana hoko
1093ai. Kei a maua hoki nga pu tino pai, hei
1094pupuhi manu, he pu tupara, he pu haki
1095mana, me etahi tu pu atu. Mehemea e hia-
1096hia ana koutou kia whakapaitia a koutou pu
1097me haere mai ano koutou ki a Panera raua
1098ko Paerana. He maha hoki nga pu kei a
1099maua. He ngawari te utu. Kia mohio
1100koutou me haere mai koutou kia maua, kia
1101Panera raua ko Paerana i te whare maita
1102i Kihipane. Ko te tino whare tenei o te
1103Tai Rawhiti hei hoko i nga Paura, Hota,
1104Tingara, Pu, me aua tu mea katoa. Kei a
1105maua hoki nga Kakahu Wahine, Kakahu
1106tane, Kakahu tamariki nga hu tane nga hu
1107wahine me nga nohoanga tane nohoanga wa-
1108hine, me te Te Huka, Paraoa. Kei a maua
1109hoki nga parau, nga rakuraku me aua tu
1110mea katoa hei mahi paamu.
1111
1112ENGAWARI ANA TE UTU,
1113
1114Kei wareware koutou, na o koutou hoa, na
1115PANERA RAUA KO PAERANA,
1116I TE WHARE MAITAI,
1117KIHIPANE.
1118
1119TE HOKO O WHATAUPOKO
1120Ka tino hokona rawatia
1121
112212,400 nga eka o Whataupoko
1123 Poraka, nui atu, iti iho
1124ranei.
1125
1126Ko taua whenua e takoto ana i te takiwa
1127o Papati Pei, e tutata ana ki te taone o Kihi-
1128pane.
1129
1130Ko tenei hoko i runga i te tono o Paaka,
1131te kaitango mokete. Ka haere hoki tenei
1132hoko i ronga i te whakahaere o te Kai Rehi-
1133ta o te Hupirimi Kooti i Nepia i raro i nga
1134tikanga o te Tare whakatikatika i te ture
1135hoko whenua, 1860, i raro hoki i nga tikanga
1136o te Ture, 1870, e whakamana ana i nga kai-
1137tango mokete ki te hoko i nga whenua i
1138moketetia kia ratou.
1139
1140Na, kua tae atu te tono ki a PITI raua ko
1141PENETI, na Paora A. F. Paata, kai Rehita
1142o te Hupirimi Kooti o Nepia i tuku atu taua
1143tono kia raua I RUNGA I TE WHAKAAE-
1144TANGA o ke kaitango o te mokete, e kia ho-
1145kona, kia maketetia nuitia i ta raua
1146whare makete i te taone o Kihipane a
1147TE PARAIRE, te 29 o nga ra o APEREIRA,
11481881, i te rua haora me te hawhe i muri iho
1149i te tina.
1150
1151WAHI TUATAHI e hokona ana.
1152Katoa o taua piihi whenua tona nuinga
115312, 400 nga eka, nui atu iti iho ranei, tetahi
1154wahi o
1155
1156WHATAUPOKO,
1157
1158i te takiwa o Turanga, Papati Pei. Koia te
1159whenua i whakahuatia i roto i tetahi puka-
1160puka, a, i raro i te mana o taua pukapuka, i
1161runga hoki i ana tikanga e hokona ana e te
1162kai tango i te Mokete e PAAKA, taua whenua
1163
1164KO TE WAHI TUARUA.
1165
1166Te whaitaketanga, me te paanga, tera e
1167riro mai ki te kai tango i te mokete i runga
1168i tetahi kotahi mano eka kaore i uru ki roto
1169ki te 12, 400, i muri mai i te utunga atu i nga
1170moni 6500 me nga inatereti i whakatu
1171turutia ki tetahi tangata ke (kote wahi tenei
1172e mohiotia ana kei a Makitanara) e nga kai
1173tuku i te mokete.
1174
1175KO WHATAUPOKO
1176
1177Ko tenei whenua e hokona aua i runga i te
1178tono a PAAKA e takoto ana ki te hangai-
1179tanga ki te taone, a, ko te awa o Waimate
1180te rohe i Waenganui i taua whenua, me nga
1181whenua e mohiotia nuitia ana ko Pouawa me
1182Kaiti.
1183
1184Ko nga ritenga enei mo te hoko. Kotahi
1185wahi o nga wahanga e wha o te moni, ara
1186tetahi koata ha utua tonutia i te takiwa tonu
1187ka hokona te whenua ko WHATAUPOKO
1188Ko te toenga o te moni me utu i te whakao-
1189tinga o te pukapuka tuku i roto, i nga ra i
1190whakaritetia i runga i nga tikanga o te hoko.
1191
1192Ko nga tangata e hiahia ana ki te patai mo
1193nga tikanga mo te taha ki te hoko. me ui
1194atu ratou ki te Roia mo Paaka i Kihipane
1195ara kia.
1196
1197H. J. WIINI.
1198
1199Roia, Kihipane.
1200&lt;/pre&gt;</Content>
1201</Section>
1202</Section>
1203</Section>
1204</Archive>
Note: See TracBrowser for help on using the repository browser.